De bruggen en sluizen zodanig bedienen, dat het scheepvaartverkeer vlot, veilig en duurzaam kan doorvaren over de Zaan en de Nauernasche Vaart. Hierbij is zo min mogelijk oponthoud voor het wegverkeer.

Van de beroepsvaart is 97% binnen de gestelde tijd van twee uur door de corridor Noordzeekanaal-Tapsloot begeleid. De streefwaarde van 100% is niet haalbaar, omdat de schepen binnen de corridor moeten laden en lossen of afmeren.

Begin 2019 wordt herstart met de bouw van de nieuwe Wilhelminasluis. Na voltooiing is de Zaan berekend op vaartuigen van maximaal 110 meter lang.

In 2018 is de samenwerking met het Havenbedrijf Amsterdam voor de heffing en inning van binnen- en kadegelden en reserveringen en betalingen cruisevaart gestart. Door deze samenwerking zijn de tarieven van Amsterdam en Zaandam voor het binnenhaven- en kadegeld en de cruisevaart gelijk getrokken. De afhandeling van reserveringen voor de cruisevaart en facturatie binnenhaven- en kadegeld en cruisevaart wordt verzorgd door het Havenbedrijf van Amsterdam. Zaanstad controleert de scheepvaart op betaling van havengelden in de Zaanse wateren. Het aantal schepen (riviercruise, biketours en ferry’s) is gestegen van 102 schepen in 2017 naar 502 schepen in 2018.

In 2018 is er een regionale havenverordening vastgesteld voor het gebied van het Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied. Hierdoor is het mogelijk om in het gehele gebied eenduidig beleid en tarieven te hanteren voor de beroepsvaart.

Op 28 november 2018 heeft een ongeval op de Bernhardbrug plaatsgevonden. Het onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar de toedracht loopt door in 2019.